Thông tin về việc thực hiện các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế, Bộ Tài chính cho biết: Đối với các chính sách miễn, giảm thuế thuộc Chương trình phục hồi đã ban hành và triển khai thực hiện (quy mô dự kiến khi xây dựng các chính sách là 61.500 tỷ đồng), đến hết tháng 8/2022, ước tính số thực hiện khoảng 34.970 tỷ đồng, tương đương khoảng 56,9% kế hoạch.
Trong đó, việc giảm thuế suất thuế Giá trị gia tăng (VAT) có mức thực hiện lớn nhất với khoảng 25.685 tỷ đồng tiền thuế đã được giảm. Đây là chính sách giảm thuế suất thuế VAT từ 10% xuống 8%, áp dụng với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ theo quy định tại Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 của Chính phủ, áp dụng từ ngày 1/2/2022.
Giảm thuế 2% VAT, ngân sách thất thu gần 25.700 tỷ đồng.
Ngoài ra, một số chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí khác kết quả thực hiện như: Chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo Nghị định số 103/2021/NĐ-CP của Chính phủ, ước khoảng 6.555 tỷ đồng.
Giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ước khoảng 737 tỷ đồng.
Điều chỉnh giảm thuế suất thuế xuất khẩu, nhập khẩu đối với nhiều nhóm mặt hàng theo Nghị định số 101/2021/NĐ-CP của Chính phủ, ước khoảng 1.093 tỷ đồng.
Giảm mức thu một số khoản phí, lệ phí (từ ngày 01/01/2022 đến ngày 30/6/2022) theo Thông tư số 120/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính ước khoảng 900 tỷ đồng.
Đối với chính sách giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước đối với các đối tượng bị ảnh hưởng do Covid-19 năm 2022, dự kiến thực hiện chính sách là 3.500 tỷ đồng, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, Văn phòng Chính phủ đang lấy ý kiến thành viên Chính phủ về dự thảo Quyết định này.
Ngoài ra, do giá xăng dầu tăng đột biến trong những tháng đầu năm 2022, để kiểm soát giá cả, giảm bớt khó khăn cho nền kinh tế, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 2 Nghị quyết (Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15) về giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn. Tổng quy mô dự kiến giảm theo 2 Nghị quyết này khoảng 32.000 tỷ đồng (không thuộc gói 61.500 tỷ đồng nêu trên). Ước thực hiện các chính sách này 8 tháng đầu năm khoảng 12.900 tỷ đồng.
Về các chính sách gia hạn thuế, quy mô dự kiến khi xây dựng chính sách là 135.000 tỷ đồng. Bộ Tài chính cho biết, đến hết tháng 8/2022, đã gia hạn các loại thuế ước khoảng 52.000 tỷ đồng, tương đương khoảng 38,5% kế hoạch.
Đối với chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã thông báo bổ sung kinh phí cho các địa phương (20 địa phương) với tổng kinh phí là 4.125 tỷ đồng (tạm cấp bổ sung 70% so với tổng kinh phí 6.600 tỷ đồng) để các địa phương thực hiện chính sách này.
Theo chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh đánh giá chính sách giảm thuế VAT của cơ quan quản lý kể trên khác hoàn toàn so với những chính sách miễn, giảm thuế, phí trước đây.
Theo đó, những năm trước, việc miễn, giảm thuế, phí chỉ tập trung vào các loại thuế trực thu như thuế thu nhập doanh nghiệp, áp dụng đối với các doanh nghiệp gặp khó khăn, khủng hoảng vì đại dịch.
Trong khi đó, quy định mới giảm thẳng vào thuế gián thu - thuế VAT.
“Thuế VAT phổ thông hiện nay là 10%, khi giảm chỉ 2% sẽ có tác động đến toàn bộ giao dịch trên thị trường. Tác động tới cả người mua và người bán”, vị chuyên gia nhấn mạnh.
Theo ông Ánh, với việc được giảm thuế VAT đầu vào, người bán có điều kiện để không phải tăng giá thành sản phẩm, dịch vụ khi sức ép về chi phí tăng cao. Khả năng tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ từ đó cũng sẽ được hỗ trợ mạnh mẽ và cải thiện.
Trong khi đó, với người tiêu dùng, vốn là nhóm đang bị ảnh hưởng lớn khi thu nhập, việc làm bị giảm do dịch bệnh, việc giảm thuế VAT sẽ giúp nhóm này trực tiếp tiết kiệm được 2% chi tiêu bình quân.
Theo đó, việc giảm được chi phí chi tiêu này sẽ tạo điều kiện tốt hơn để người tiêu dùng tiếp tục tiêu dùng, phục vụ đời sống, qua đó tăng giao dịch trên thị trường.
Ngoài ra, vị chuyên gia cũng cho rằng việc giảm thuế VAT kể trên cũng sẽ giúp kiềm chế, kiểm soát việc tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) khi tiêu dùng trong nước phục hồi và mở rộng sau dịch.
Như vậy, tiến sỹ Vũ Đình Ánh cho rằng việc giảm thuế VAT đi 2% sẽ giúp thị trường trong nước đạt 2 mục tiêu. Một là, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế từ phía sản xuất kinh doanh, tiêu dùng. Hai là vẫn duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
“Có thể nói, đây là một lựa chọn hỗ trợ chưa từng có, thông qua việc giảm thuế suất với sắc thuế phổ biến nhất, tác động mạnh nhất và rõ ràng nhất đến thị trường”, vị chuyên gia nhấn mạnh.
